Yeri: Kırıkhan Delibekirli
Notlar:
Kırıkhan'da meskundurlar.
Yayanlara Hasancalar da deniyor. Ulaşlının Çendoğlu oymağına bağlıdır. Konuyla ilgili bilgiler aşağıya eklenmiştir.
Ulaşlıların İskânı
Yörük-Türkmen taifesinin Beğdili Boyundan Ulaş, Ulaşlı (Ulaşlu), Ulaşfakih, Ulaşlar aşireti: Adana, Tarsus, Maraş, Halep (Suriye), Karahisâr-ı Şarkî (Şarkikarahisar/Sivas) ve Rakka (Suriye) Sancakları ile Yeni İl Kazası (Sivas), Karahisâr-ı Şarkî Sancağına bağlı Ordu Kazası, Maraş Eyaleti Zülkadiriye (Kadirli) Kazası, Hahsâ-i İstanbul Sancağına bağlı Çatalca Kazası, Diyarbekir Eyaleti Yalakâbâd Kazası, Rakka Eyaletine bağlı Rumkale (Halfeti) Kazasına yerleştirilmiştir.[1]
16.yüzyılda Dulkadırlı elinin Anamaslı (Karacalı) boyuna bağlı bir cemaat olan Ulaşlılar, 17. yüzyılda Çalışlı, Devlü, Kebelü, Döngelelü gibi Dulkadırlı oymaları ile birlikte Kurt-Kulağı ile Burnaz manzaraları arasında yaşıyor.
Cevdet Paşanın =, 1833'de Mısır kuvvetleri Çukurova'yı alınca Mısır Valisi Kavalı Mehmet Ali Paşa oğlu İbrahim Paşa'ya "Oğlum İbrahim dağlar ile ovaların ahvalini arasındaki fark et. Dağlıları nazarı emniyette tut" özellikleriek, bu öğütte Ulaşlının ne kadar tekin ve dövüşçü olduğu vurgulanıyor.
Cevdet Paşa'nın Tezkirat kitabına göre, 19. yüzyıl Gâvur dağlarında başıbozuk vaziyette yaştayan ve resmi buyruğuna uymayan Ulaşlı aşireti: Alibekiroğulları, Karayiğitlioğulları, Çentoğulları, Kaypakoğulları ile Kelemenoğulları oymak (ocak)larından oluşur.
Ulaşlı aşireti Bahçe, Osmaniye, Erzin, Dörtyol, Payas, Hassa ve İslâhiye ile döngüsel dağlık dağılımı yurt tutmuştu. Ulaşlının en büyük oymağı olan Alibekiroğulları, merkezi Alibekirli nahiyesi olmak üzere, Büyük ve Küçük Küllü Köylerinde oturuyordu. Karayiğitoğullarının yurt yeri Yarpuz kasabası ve Bulanık (Bahçe) kazasıydı. Çentoğullarının yurt ise Çendoğlu nahiyesiydi. Kaypakoğulları da Kaypak kasabasının dağlık kesiminde oturuyordu. Kelemenli Ulaşlısı ise Yarpuz kasabası ile Çerçili nahiyesinin yaşamını sürdürüyordu. Buşeten Kapulu cemaati ise Tiyek (Hassa) Nahiyesine bağlıydı.
Ulaşlılar, öteden beri 5 oydan hüküm sürüp yaşarken, Kelemenoğullarının örf ve adetleri kırılmaları nedeniyle, diğer Ulaşlı oymaları tarafından batırıldığı belirtilmektedir. Ocağı batırılan Kelemenloğullarının da Karayiğitoğlu ile Alibekiroğlu ve Centoğlu oymaklarına katıldıkları nakledilmektedir.
________________________________________
Kaynaklar:
[1] Cevdet Türkay, Oymak, Aşiret ve Cemaatler, s.746.
[2] Cevdet Paşa, Tezakir, Haz. Prof. Dr. Cavit Baysun, 3. Cilt, 27 nolu Tezkire, s.123, 126, 127, 128. İsmail Habip, Yurttan Yazılar, Cumhuriyet Matbaası, İstanbul 1949, s.79, 80. Yusuf Halaçoğlu, Fırka-i İslahiye ve Yapmış Olduğu İskan, s.2. Kaynak Kişi Emekli Öğretmen Mehmet Karayiğitden naklen Bekir Sami Beyazıt, yaş, s.26, 27, 215-221. Ulaşlı aşiretinin 5 oymak olduğu belirtilmektedir. İbrahim Emiroğlu, yaş, s.344. Ahmet Cevdet Paşanın Maruzat II. Naklen Cezmi Yurtsever, Çukurova Türkmenleri, Çukurovalı Yayınları, Adana 2007, s.173. Ulaşlı aşiretinin Çened, Kaypak, Karayiğit ve Alibekir oğulları olarak adlandırılan 4 oylardan oluştuğu, hırsız, eşkıya, derebey, isyancı ve ihtilalci ama Türk oldukları belirtilmektedir. Cevdet Paşa, Tezakir, Tezakir, 3. Baskı, 1991, s.127'den naklen Dr. Hasan Ayparlar, Derviş Paşa İskânı, Renkli Ofset/İskenderun, Kırıkhan 2007, s.20. Kelemen ya da Kellemenoğullarını parantez içinde Kaypakoğulları şeklinde belirtmektedir.